Een mooie uitkomst van het gesprek tussen kabinet en boerenorganisaties onder leiding van Johan Remkes op vrijdag 5 augustus 2022 zou zijn:
1. De verscherping van de reductiedoelstelling naar 2030 gaat van tafel. De doelstelling van 2035 staat al in de wet en scheelt een nieuwe moeizame parlementaire behandeling en het geeft boeren wat lucht.
2. Het kabinet brengt helder in beeld welke bijdragen andere sectoren leveren aan het oplossen van het stikstofprobleem.
3. Het ‘Groenboerenplan’ van 2500 biologische boeren wordt serieus meegenomen in de nieuwe perspectiefbrief van minister van Landbouw, Henk Staghouwer.
4. Kabinet en boerenorganisaties gaan samen op zoek naar vijf grote stikstofveroorzakers bij Natura 2000 gebieden om die bedrijven te ontmantelen. De getroffen boeren worden geholpen ergens anders een natuurinclusieve boerderij op basis van kringlooplandbouw te starten. Deze actie moet op korte termijn de totale ‘stikstofdeken’ significant doen verlagen, zodat er weer nieuwe vergunningen uitgegeven kunnen worden.
5. Als er 5 grote stikstofveroorzakers gesaneerd zijn, dan kunnen de PAS-melders een vergunning krijgen.
6. Het kabinet vraagt een advies aan TNO, RIVM en de WUR wat de gevolgen zijn als de KDW (Kritische Depositie Waarde) als ijkpunt voor vergunningverlening uit de wet gaat.
7. De provincies krijgen de financiële- en organisatorische middelen van het Rijk om de gesprekken aan te gaan met individuele boeren. Daarbij is een mix van uitkomsten mogelijk: inkrimpen van de veestapel, op de ene plek stoppen en op een andere plek starten met kringlooplandbouw, innovaties, alternatieven voor kunstmest, krachtvoer en chemische bestrijdingsmiddelen met minder stikstofuitstoot en uitkoop.
8. De staat van de natuur wordt in beeld gebracht en wat er nodig is voor goed natuurbeheer. Er wordt verkend wat natuurbeheer kan bijdragen aan het beter verwerken van stikstofdepositie.
9. Er wordt een tijdelijk kennisteam samengesteld waarin wetenschappers zitten, maar ook vertegenwoordigers van boerenorganisaties. Dit team zorgt voor juiste en verifieerbare informatie ter ondersteuning van het proces van de provincies. Het kennisteam kan onderzoeken laten uitvoeren en voorziet de media van juiste informatie.
10. In alle komende besprekingen wordt in de oplossingensfeer ook aandacht besteed aan het verbeteren van de waterkwaliteit.
Michiel Verbeek, 4 augustus 2022